Als je een muziekinstrument wilt leren spelen, begin je meestal met het spelen van toonladders. Het lijkt misschien wat saai, maar het is heel belangrijk om muziektheorie te leren kennen. Vaak start je met het oefenen van de majeur toonladders, en daar is een goede reden voor.
Majeur toonladders zijn de basis van de westerse muziek. Van The Beatles tot Taylor Swift, iedereen gebruikt ze. Bovendien vormen ze het fundament voor de intervallen, akkoorden en harmonieën. Laten we onszelf onderdompelen in de wereld van majeur toonladders!
Wat is een majeur toonladder?
De majeur toonladder bestaat uit zeven noten. Tussen de noten zitten hele en halve toonafstanden. Tussen de derde en vierde en de zevende en achtste noot zit een halve toonsafstand. Tussen alle andere noten zit een hele toonsafstand.
Kijk eens naar de toonladder van C-majeur:
Het opbouwen van een majeur toonladder
Je begrijpt de toonafstanden beter als je naar een piano kijkt. Je kunt duidelijk zien dat er geen zwarte toetsen tussen B en C, en E en F zitten. Tussen alle andere witte toetsen zitten wel zwarte toetsen. Dat zijn de verhoogde en verlaagde tonen. Het is dus belangrijk om te onthouden dat er tussen B en C en E en F maar een halve toonsafstand zit.
Dus tussen B-C en E-F zit een halve toonsafstand. Hetzelfde geldt voor F-F# en D-D#. Wil je dit beter begrijpen? Kijk dan eens naar de G-majeur toonladder.
Tussen de derde en vierde noot zit een halve toonsafstand (B-C). Dat geldt ook voor F#-G, de zevende en achtste noot.
Hoe werkt dit bij een gecompliceerdere majeur toonladder? Laten we kijken naar de toonladder van D.
De D majeur toonladder is: D E Fis G A B Cis D
Laten we wat beter kijken naar de toonsafstanden:
D-E = hele toonsafstand
E-F# = hele toonsafstand
F#-G = halve toonsafstand
G-A = hele toonsafstand
A-B = hele toonsafstand
B-C = hele toonsafstand
C#-D = halve toonsafstand
Waarom noem ik de Fis (F#) en spreek ik niet over een Ges (Gb)? Er is een simpele reden voor: in iedere toonladder mogen alle grondtonen (A B C D E en F) maar één keer voorkomen. Daarom relateer je de Fis aan de F en de Cis aan de C.
Een overzicht van de opbouw van de majeur toonladder
Iedere toonladder kun je volgens deze regel opbouwen:
1. hele toonsafstand
2. hele toonsafstand
3. halve toonsafstand
4. hele toonsafstand
5. hele toonsafstand
6. hele toonsafstand
7. halve toonsafstand
Overzicht van alle majeur toonladders
C-majeur C D E F G A B C
Toonladders met kruizen
G-majeur G A B C D E Fis G
D-majeur D E Fis G A B Cis D
A-majeur A B Cis D E Fis Gis A
E-majeur E Fis Gis A B Cis Dis E
B-majeur B Cis Dis E Fis Gis Ais B
Fis-majeur Fis Gis Ais B Cis Dis Eis Fis
Toonladders met mollen
F-majeur F G A Bes C D E F
Bes-majeur Bes C D Es F G A Bes
Es-majeur Es F G As Bes C D Es
As-majeur As Bes C Des Es F G As
Des-majeur Des Es F Ges As Bes C Des
Ges-majeur Ges As Bes Ces Des Es F Ges
Majeur toonladders modus
7 verschillende tonen met de juiste toonafstand vormen een majeur toonladder. Maar er bestaan ook nog 7 andere modus van de majeur toonladder. Deze maak je door op een andere toon te beginnen.
Laten we C-majeur als voorbeeld nemen. Een synoniem voor C-majeur is C ionisch.
Begin je dezelfde toonladder op D? Dan krijg je de D Dorische toonladder.
En ga je nog een toon hoger? Dan heb je te maken met de E Frygische toonladder.
Vanaf F krijg je de F lydische toonladder
Speel je de C-majeur toonladder vanaf de G? Dan speel je de G myxolydische toonladder.
Dan komen we een (misschien wel) bekende van je tegen. Vanaf A wordt het de A Aeolische toonladder, wat een synoniem is voor de mineur toonladder.
Tot slot kun je ook op de B beginnen. Zo krijg je de B lokrische toonladder.
Dit trucje kun je bij iedere toonladder uitvoeren. Voor je het weet speel je een prachtige E Dorische toonladder.
De tonen van de toonladder blijven altijd hetzelfde en de intervallen veranderen niet. Doordat je alles verhoogt, krijgt de toonladder een hele andere kleur.
Meer leren over toonladders?
Wil je meer leren over de toonladders? Kijk dan eens naar de gerelateerde artikelen of zoek je favoriete toonladder op in onze uitgebreide Wikipedia. Veel plezier!
